Voorbeschouwing: Amstel Gold Race 2024 – Alle ogen op Mathieu van der Poel

Met de Amstel Gold Race breekt er een nieuw tijdperk aan. De kasseikoersen zijn voorbij, leve de heuvelklassiekers! De Brabantse Pijl vormde nog een brug, maar op zondag 14 april zijn we definitief aanbeland in een nieuwe fase van het wielerjaar. De meeste ogen zullen gericht zijn op Mathieu van der Poel, maar er zijn veel meer kapers op de kust. We blikken vooruit op het parcours en de favorieten.

Historie

Laatste winnaars Amstel Gold Race
2023: Tadej Pogacar
2022: Michal Kwiatkowski
2021: Wout van Aert
2020: Geen editie wegens de coronacrisis
2019: Mathieu van der Poel
2018: Michael Valgren
2017: Philippe Gilbert
2016: Enrico Gasparotto
2015: Michal Kwiatkowski
2014: Philippe Gilbert

Laatste editie



Uitslag Amstel Gold Race 2023
1. Tadej Pogacar (UAE Emirates) in 6u02m02
2. Ben Healy (EF Education-EasyPost) op 38s
3. Tom Pidcock (INEOS Grenadiers) op 2m14s
4. Andreas Kron (Lotto Dstny) z.t.
5. Alexey Lutsenko (Astana Qazaqstan) z.t.

Parcours

Flanders Classics wordt na deze editie de nieuwe organisator van de Amstel Gold Race. Leo van Vliet zal de komende twee jaar voor Flanders Classics nog actief blijven als koersdirecteur en voor organisatorische zaken om zo het DNA van de Limburgse wielerklassieker in goede handen over te dragen. Het parcours is min of meer een blauwdruk van vorig jaar, al is er wel één belangrijke wijzing, in vergelijking met voorgaande jaren.

De Zuid-Limburgse klassieker start vanaf dit jaar niet meer vanaf het Vrijthof, maar op de Markt van Maastricht. De wedstrijd vertrekt al sinds 1998 vanuit de hoofdstad van Limburg. Dit gebeurde jarenlang op de Markt, maar sinds 2019 verzamelden de renners zich op het Vrijthof voor de ploegenpresentatie. Vanaf de komende editie zal de presentatie echter weer plaatsvinden vanaf de Markt.

De renners trekken na de start in noordelijke richting, helemaal naar Sittard. Onderweg komen ze met de Maasberg – een kort kasseiklimmetje – het eerste obstakel van de dag tegen. Later volgen ook nog de Adsteeg, Bergseweg en Korenweg. Geen Cauberg dus in de beginfase, zoals de afgelopen jaren (voor 2023) nog wel het geval was. De beroemde klim in Valkenburg moet dit keer twee in plaats van drie keer beklommen worden. De eerste passage is na 172 kilometer, als de coureurs al de nodige hellingen in de benen hebben.

Vooral tussen kilometer 95 en 130 liggen enkel langere klimmen, waaronder de Camerig (een van de langste beklimming in Zuid-Limburg en Nederland) en die naar het Drielandenpunt in Vaals. Vervolgens wacht onder meer ook nog de pittige Gulperberg vanuit Partij, de klim waar Mathieu van der Poel in 2019 een bom gooide, op weg naar zijn sensationele zege. Na de eerste passage aan de finish in Berg en Terblijt, net na de eerste beklimming van de Cauberg, zitten we in de laatste tachtig kilometer.

De echte finale begint op een kleine vijfenveertig kilometer voor het einde met de Gulperberg, nu vanuit Gulpen. Via de afdaling aan de andere kant naar Partij gaan de renners vervolgens via de Geuzeweg en Cappucijnenweg over smalle, onoverzichtelijke­­­­­ wegen naar de voet van de Kruisberg. Meteen daarna doemt de bekende en gevreesde Eyserbosweg op, waarna ook de Fromberg en loeisteile Keutenberg zich razendsnel aandienen.

Nadat de Cauberg voor de tweede en laatste keer beklommen is, begint de slotronde op zestien kilometer voor het einde. Hierin zijn de Geulhemmerberg en Bemelerberg, die eerder ook al een keer bedwongen moesten worden, de scherprechters. De top van de Bemelerberg ligt op zeven kilometer van de finish. Eenmaal boven, slaan de coureurs linksaf, richting het nabijgelegen Terblijt.

Via de Rijnsbergweg komt men uit op de Sibberweg, waar de vod van de laatste kilometer wappert. De finishstreep is getrokken op de Rijksweg. Wie volgt hier de ditmaal afwezige Tadej Pogacar op?

Zondag 14 april, Amstel Gold Race: Maastricht – Berg en Terblijt (253,6 km)
Start: 10.45 uur
Finish: tussen 16.45 en 17.00 uur

Favorieten

De Amstel Gold Race is in meerdere opzichten een bijzondere wedstrijd. De Zuid-Limburgse klassieker is de eerste race van het (we noemen het gemakshalve maar even) Ardense drieluik, het is in zekere zin het begin van een nieuwe fase in het wielerjaar én het is een wedstrijd waar verschillende type renners aan bod komen. De Amstel Gold Race staat hoog op het verlanglijstje van de heuvelspecialisten, maar ook de bonkige Flandriens met een voorliefde voor kasseien willen er nog wel eens een hoofdrol vertolken.

Kijk maar eens naar de (wat meer recente) erelijst van Neerlands grootste eendagskoers. Erik Zabel (2000), Erik Dekker (2001), Philippe Gilbert (2010, 2011, 2014 en 2017), Mathieu van der Poel (2019) en Wout van Aert (2021)… Dit zijn renners die hun strepen hebben verdiend in de kasseiklassiekers, maar ook op de erelijst staan van de Amstel Gold Race. Akkoord, het wielrennen van nu is niet meer te vergelijken met dat van pakweg twintig en misschien wel tien jaar geleden, maar het wil toch iets zeggen.

De organisatie van de Amstel Gold Race had ongetwijfeld gehoopt – of meer nog – rekening gehouden met een titanische tweestrijd tussen Remco Evenepoel en Mathieu van der Poel. Die eerste zou dit jaar voor het eerst zijn opwachting maken in de heuvelklassieker, maar een valpartij in de Ronde van het Baskenland heeft er anders over beslist. In de horrorcrash op weg naar Legutio brak de renner van Soudal Quick-Step zijn sleutelbeen en schouderblad, waardoor hij voorlopig langs de kant staat. Dit betekent geen Amstel Gold Race en – misschien nog wel belangrijker – geen Luik-Bastenaken-Luik.

Mathieu van der Poel is bezig aan een supervoorjaar – foto: Cor Vos

Het is een bittere pil voor Evenepoel, maar ook de organisatie van de Amstel Gold Race zal balen van de afmelding van de oud-wereldkampioen. Gelukkig geeft de huidige wereldkampioen op weg, Mathieu van der Poel, wel acte de présence. De grote vraag is wat er nog in de tank zit bij de kopman van Alpecin-Deceuninck, na een al buitengewoon succesvol maar ook energievretend voorjaar. Van der Poel reed dit jaar weliswaar nog maar vijf wegwedstrijden, maar dwong zijn lichaam – zeker in de Ronde van Vlaanderen – wel tot het uiterste.

Met winst in de E3 Saxo Classic, Ronde van Vlaanderen en Parijs-Roubaix is Van der Poel zonder twijfel dé man van het voorjaar. “Mijn seizoen is al geslaagd. Alles wat er nu nog bijkomt, is bonus”, vertelde de Nederlander al na Vlaanderens Mooiste. Van der Poel zal met andere woorden zonder – of toch met veel minder – druk of stress aan de start verschijnen. Met de gedachte: ‘Niks moet, alles mag’. Dit zal de concurrentie ongetwijfeld nog wat extra angst inboezemen. Zijn we, vijf jaar na zijn heroïsche en knotsgekke zege in 2019, weer getuige van iets bijzonders?

Een goede Van der Poel moet in staat zijn om een rol van betekenis te spelen in de Amstel Gold Race. Dat heeft het verleden al aangetoond. Maar binnen de ploeg van Alpecin-Deceuninck draait het zeker niet alleen om MVDP. Met Søren Kragh Andersen, Quinten Herman, Gianni Vermeersch en Axel Laurance als bliksemafleiders is de Belgische formatie bijzonder sterk in de breedte. Jasper Philipsen was ook voorzien voor deze wedstrijd, maar haakte op het laatste moment af. De ploeg draait als een tierelier: in Parijs-Roubaix finishten drie renners van Alpecin-Deceuninck in de top-6.

Tom Pidcock stond al eens op het podium, maar nu ook helemaal bovenaan? – foto: Cor Vos

In de dagen voor de 58ste editie van de Amstel Gold Race zal het (vanuit Nederlands oogpunt) vooral gaan over Van der Poel, maar op het lijstje met kanshebbers voor de zege prijken nog meer namen. We zouden Tom Pidcock in een koers als de Amstel normaal zelfs op gelijke hoogte durven zetten met Van der Poel, maar na een valpartij in de verkenning van de openingstijdrit van de Ronde van het Baskenland was de Brit van INEOS Grenadiers even een vraagteken. Pidcock liep weliswaar geen breuken op, maar klaagde wel over een zeer pijnlijke heup.

Dit belette hem niet om een week na zijn val ‘gewoon’ aan de start te verschijnen van Parijs-Roubaix. Het lijkt met andere woorden wel mee te vallen met de schade, en dat tevens is goed nieuws richting de Amstel Gold Race. Voor het koersverloop is het te hopen dat Pidcock – in 2021 al eens bijna winnaar van de Amstel Gold Race, maar een controversiële  finishfoto wees Wout van Aert aan als winnaar – zijn kansen ook voor de volle 100% kan verdedigen. Mocht dit toch niet het geval zijn, dan is er nog geen man overboord bij INEOS Grenadiers.

De Britse formatie rekent namelijk ook op Michal Kwiatkowski, die al twee keer de beste was in ‘zijn’ Amstel Gold Race. Dat de Pool nog geen al te best seizoen achter de rug heeft, wil niet veel zeggen. Dat was ook in 2022 het geval en wie schreef dat jaar de wedstrijd bij op zijn palmares?

Ben Healy, op weg naar een tweede plaats in de Amstel Gold Race – foto: Cor Vos

Kwiatkowski stond dat jaar als winnaar op het hoogste schavotje van het eindpodium, maar Benoît Cosnefroy leefde na de finish even in de veronderstelling dat hij als eerste over de streep was gekomen. De Fransman werd door de jury zelfs als winnaar aangewezen, maar zijn vreugde was slechts van zeer korte duur. Cosnefroy heeft met andere woorden nog wel een appeltje te schillen met deze wedstrijd. Met de vorm van de puncheur van Decathlon AG2R zit het wel snor: Cosnefroy zegevierde woensdag nog in de Brabantse Pijl en werd daarvoor vierde in de Région Pays de la Loire Tour.

Over de Région Pays de la Loire Tour gesproken: de nummer zeven van deze ronde – Ben Healy – zal ook met de nodige ambitie aan de start verschijnen van de Amstel Gold Race. De Ierse kampioen van EF Education-EasyPost werd net als Cosnefroy al eens tweede op Limburgse bodem. In de editie van vorig jaar was Healy de enige die Tadej Pogacar het vuur wat aan de schenen kon leggen. Het bleek zeker geen sportieve toevalstreffer, want Healy ontpopte zich vorig seizoen tot een van de revelaties. Zet hij dit jaar de laatste stap met winst in een topklassieker?

Treedt Mattias Skjelmose in de voetsporen van zijn landgenoten Riis en Valgren? – foto: Cor Vos

Healy was zeker niet de enige renner die vorig jaar zijn doorbraak beleefde op het allerhoogste niveau. Denemarken heeft er sinds kort met Mattias Skjelmose een nieuwe topper op ronde- en klassiekergebied bij. De 23-jarige coureur liet dit voorjaar al zien dat hij een blijvertje is. Die eerste klassiekerzege lijkt een kwestie van tijd. Dan zal Skjelmose wel eerst de ‘MVDP-code’ moeten kraken, maar dit lijkt ons ook geen hogere wiskunde. Het is aan betere klimmers als Skjelmose om de koers onderweg zo hard mogelijk te maken, in de hoop de wereldkampioen zo af te matten.

Een ploeg die bij machte is om deze handschoen op te pakken en Van der Poel eventueel kan isoleren, is Visma | Lease a Bike. Het gemis van de geblesseerde Wout van Aert is uiteraard een flinke streep door de rekening, maar met Matteo Jorgenson en Tiesj Benoot als speerpunten zal de formatie zeker geen modderfiguur (willen) slaan. Het is wel de vraag of Jorgenson zich nog kan onderscheiden in de Limburgse heuvels, aangezien hij door ziekte geen ideale aanloop kende. Dat Benoot het in zich heeft om de Amstel Gold Race te winnen, liet hij twee jaar geleden nog zien met een derde plaats.

Juan Ayuso, de winnaar van de voorbije Ronde van het Baskenland – foto: Cor Vos

Een andere ploeg die meerdere ijzers in het vuur heeft: UAE Emirates. Titelverdediger Tadej Pogacar is er dan wel niet bij – de Sloveen zal in aanloop naar de Giro d’Italia alleen Luik-Bastenaken-Luik betwisten – maar dit biedt kansen voor Brandon McNulty, João Almeida, Marc Hirschi en/of Juan Ayuso. Over een sterk viertal gesproken! Toch verwachten we nog nét iets meer van Ayuso en McNulty, twee renners die al het hele seizoen uitstekend op dreef zijn. Een nadeel: ze hebben nog niet veel ervaring met de Amstel. Breekt dit ze in de finale op?

Wout van Aert doet zondag dan wel niet mee aan de Amstel Gold Race, het wil niet zeggen dat de Belgen bij voorbaat kansloos zijn voor de overwinning. Wel integendeel: met Maxim Van Gils en Dylan Teuns aan de start sluiten we niet uit dat zondagmiddag een Belg als eerste over de meet zal komen. Van Gils liet dit seizoen al mooie dingen zien in het tenue van Lotto Dstny – zo was hij derde in Strade Bianche – en werd in 2023 reeds zevende in de Amstel. Teuns was dan weer zeer sterk in de Ronde van Vlaanderen en wil hier graag op voortborduren.

Wie ook een goede Ronde van Vlaanderen reed, was Michael Matthews. Al was dit niet meteen te zien aan zijn eindnotering. De snelle Australiër werd na een volgens de jury ongeoorloofde sprint namelijk teruggezet van de derde naar de elfde plaats in de daguitslag. Matthews was na de finish ontroostbaar, maar een goede topsporter weet hier vaak ook motivatie uit te halen voor de komende wedstrijden. Neemt de renner van Jayco AlUla in zijn favoriete eendagskoers sportieve revanche? Na vijf toptienklasseringen – waaronder een derde plaats in 2015 –  zal hij nu echt gebrand zijn op de winst.

Marijn van den Berg maakte woensdag nog veel indruk in de Brabantse Pijl – foto: Cor Vos

Verder kijken we uit naar de prestaties van Maximilian Schachmann (5e in 2019 en 3e in 2021) van BORA-hansgrohe, Richard Carapaz, Marijn van den Berg (EF Education-EasyPost), Valentin Madouas, Stefan Küng en toptalent Romain Grégoire (Groupama-FDJ), Warren Barguil, Oscar Onley (dsm-firmenich PostNL), Alex Aranburu, Davide Formolo, Iván García Cortina (Movistar), Michael Woods en Stephen Williams (Israel-Premier Tech).

Andreas Kron (Lotto Dstny), Vincenzo Albanese (Arkéa-B&B Hotels), Ide Schelling, Simone Velasco (Astana Qazaqstan), Pello Bilbao (Bahrain Victorious), Andrea Bagioli (Lidl-Trek), Francesco Busatto (Intermarché-Wanty) en dark horse Paul Lapeira (Decathlon AG2R). Verder zijn we benieuwd of de mannen van Tour de Tietema-Unibet – met onder meer Hartthijs de Vries en Jelle Johannink – een (hoofd)rol kunnen vertolken.

Favorieten volgens WielerFlits
**** Mathieu van der Poel
*** Tom Pidcock, Benoît Cosnefroy
** Ben Healy, Mattias Skjelmose, Maxim Van Gils
* Juan Ayuso, Michael Matthews, Brandon McNulty, Dylan Teuns

Website organisatie
Deelnemerslijst

Weer en TV

In startplaats Maastricht lijkt het zondag in de ochtenduren droog te blijven, al vertrekken de renners wel onder een licht wolkendek. In de daaropvolgende (koers)uren zal het bij momenten opklaren, en krijgt de zon af en toe de kans om door te breken. Het kwik zal oplopen naar de twintig graden Celsius. De wind (3 tot 4 Beaufort) komt waarschijnlijk uit het zuidwesten.

De Amstel Gold Race is zondag live te zien bij de NOS (NPO1), Sporza (op VRT1) en Eurosport 1, alsook de online kanalen Eurosport.nl en Discovery+. Bekijk alle tv-zenders en uitzendtijden in onze tv-gids Wielrennen op TV.