Rijksuniversiteit Groningen (RUG) meldt op zijn website: ‘Het personeelstekort in de techniek en specifiek de semicon industrie, de industrie die een cruciale rol speelt in de productie van moderne elektronische producten, zoals smartphones, consumentenelektronica en medische apparatuur, is groot. In 2023 stonden er maar liefst 80.000 vacatures open. Dit merken bedrijven in onze regio, maar ook bedrijven als ASM International, Nexperia, BE Semiconductor Industries en ASML; één van de koplopers in de wereldwijde microchipindustrie. Als Nederland haar positie in de absolute wereldtop wil behouden, moet dit tekort snel worden teruggedrongen.
Beethoven
Om het tekort aan technisch geschoold personeel aan te pakken, investeert het kabinet onder de noemer ‘Beethoven’ maar liefst € 450 miljoen tot en met 2030. Daarna is er jaarlijks € 80 miljoen beschikbaar. De middelen zijn bedoeld voor kennisinstellingen in vier regio’s: Eindhoven, Delft, Twente en Groningen, waarvan de laatste haar propositie nadrukkelijk heeft verbreed naar de gehele regio Noord-Nederland.
Nieuwe opleidingen
Noord-Nederland verwacht tussen 2025 en 2030 3.200 extra afgestudeerden per jaar in de techniek te kunnen leveren. Hiervoor worden een aantal nieuwe opleidingen ontwikkeld zoals onder andere een opleiding Instrumentenmakerij (mbo), een Associate Degree Analysetechnieken (hbo) en een Engineering Doctorate Autonomous Systems (wo).
Daarnaast zal er worden gestuurd op het verhogen van de instroom van techniekstudenten, het verminderen van de uitval van techniekstudenten, het benutten van onbenut arbeidspotentieel en het stimuleren van inclusie.
Semicon industrie
Erica Schaper, Bestuursvoorzitter van NHL Stenden, Vicevoorzitter van Vereniging Hogescholen en bovendien Stuurgroepvoorzitter van de Universiteit van het Noorden: “Noord-Nederland is gevraagd om een bijdrage te leveren aan het Beethoven plan. Dat is ook niet zo gek als je bedenkt dat wij over een sterk innovatief ecosysteem beschikken met fantastisch multi-level onderwijs- en onderzoek in de waaier van mbo tot wo, dat sterk is verbonden met bedrijven uit bijvoorbeeld Innovatiecluster Drachten en bedrijven uit de maakindustrie in de regio Emmen. Noord-Nederland voert bovendien de regionale HTSM (High Tech Systemen en Materialen) -agenda ‘Smart & Green Systems’, waarmee we kennis, bedrijvigheid en talent samenbrengen op het gebied van autonomous systems en future-proof computing. Tel daar de ruimte die we hier nog hebben en de ambitie van de regio bij op en je begrijpt dat we alles in huis hebben om een wezenlijke bijdrage te leveren aan de opgave waar we nu voor staan”.
Noord-Nederland aantrekkelijke vestigingsplaats
Dina Boonstra van de NOM sluit zich hierbij aan: “Noord-Nederland staat bekend om haar sterke maakindustrie, verankerd in één van de schoonste en groenste regio’s van Nederland. Deze maakindustrie wordt gevoed door onderwijs en onderzoek van wereldklasse. De komst van bedrijven als SHINE, Google en NTS Norma toont dan ook aan dat Noord-Nederland een aantrekkelijke vestigingsplaats is.”
Breed gedragen samenwerking
De kennisinstellingen en NOM kunnen het niet alleen. De Noordelijke provincies, de gemeenten Groningen, Leeuwarden, Smallingerland en Emmen, de Economic Board Noord- Nederland, VNO-NCW MKB Noord, Campus Groningen, Greenwise Campus, Innovatiecluster Drachten, Witec, Hittech, NTS Norma, Hardt Hyperloop en IT Hub Hoogeveen hebben zich achter de plannen geschaard.
Een stimulans voor de brede welvaart in de regio
Alhoewel Beethoven in eerste instantie is gericht op de versterking van de semicon industrie in het zuiden van het land, zien Schaper en Boonstra duidelijk voordelen voor de regio. “Noord-Nederland beschikt over bedrijven die state of the art componenten en systemen maken die aansluiten bij de behoeften van de semicon industrie. We hebben het dan over geavanceerde materialen, componenten met een grote precisie en over systemen die sensortechniek, mechatronica, slimme software en elektrotechniek combineren. Witec, Hittech en NTS Norma zijn daar bekende voorbeelden van. Zij zijn al jaren toeleverancier van ASML. Het groeiende aanbod van talent is natuurlijk heel aantrekkelijk voor deze bedrijven. Beethoven stelt ons in staat ons onderwijs- en onderzoek aanbod nog meer af te stemmen op de vraag vanuit het bedrijfsleven en zal een toenemend aantal studenten en professionals de kans geven om werkervaring op te doen bij bedrijven in Noord-Nederland en daarbuiten. Al met al zien we deze impuls dus als een goede ontwikkeling voor de brede welvaart van Noord-Nederland.”
Universiteit van het Noorden
De Universiteit van het Noorden is een initiatief van de RUG, het UMCG, Hanze, NHL Stenden, Van Hall Larenstein en het Noordelijk mbo. Met de Universiteit van het Noorden willen de aangesloten onderwijs- en kennisinstellingen een boost geven aan de brede welvaart in Noord-Nederland en de transities zoals geformuleerd in de Kennisagenda. Dit wordt gerealiseerd door slim gebruik te maken van elkaars campus faciliteiten, het toegankelijk maken van elkaars onderwijs en het stimuleren van hybride onderzoeksgroepen en ondernemerschap.
NOM
De NOM is de investerings – en ontwikkelingsmaatschappij van Noord-Nederland die financiering en advies op maat biedt aan innovatieve ondernemers die willen groeien of zich willen vestigen in Noord-Nederland. Bij de NOM worden ondernemers geholpen met geld, connecties en kennis. Ondernemers staan centraal. De diensten zijn onafhankelijk, laagdrempelig en creatief. Zij dragen bij aan de groei van ondernemers en verstevigen daarmee de noordelijke economie op een duurzame manier.
